پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 240
كه میترسم گنهكار باشم : « خشيت ان اكون آثما » ( 1 ) . ولی چرا از
عثمان دفاع میكرد ؟ آيا طرفدار شخص عثمان بود ؟ نه ، آن دفاع شديدی كه
میكرد ، میگفت من میترسم كه تو خليفه مقتول باشی . اين برای عالم اسلام
ننگ است كه خليفه مسلمين را در مسند خلافت بكشند ، بی احترامی است به
مسند خلافت . اين بود كه میگفت اينها خواستههای مشروعی دارند ،
خواستههای اينها را انجام بده ، بگذار اينها برگردند بروند . از طرف
ديگر اميرالمؤمنين نمیخواست به شورشيان بگويد كار نداشته باشيد ، حرفهای
حق خودتان را نگوئيد ، حالا كه اين سرسختی نشان میدهد پس شما برويد در
خانه هايتان بنشينيد كه قهرا دست خليفه بازتر باشد و بر مظالمش افزوده
شود . اين حرف را هم البته نمیزد و نبايد هم میگفت ، اما اين را هم
نمیخواست كه عثمان در مسند خلافت كشته شود ، و آخرش هم عليرغم تمايل
اميرالمؤمنين [ اين امر واقع شد ] .
پس اگر امام حسن مقاومت میكرد نتيجه نهائيش آنطور كه ظواهر تاريخ
نشان میدهد كشته شدن بود اما كشته شدن امام و خليفه در مسند خلافت ، ولی
كشته شدن امام حسين كشته شدن يك نفر معترض بود . اين يك تفاوت شرايط
زمان امام حسن ( ع ) . شرايط زمان امام حسين ( ع ) .
تفاوت دومی كه در كار بود اين بود كه درست است كه نيروهای عراق يعنی
نيروهای كوفه ضعيف شده بود اما اين نه بدان معنی است كه به كلی از ميان
رفته بود ، و اگر معاويه همينطور میآمد
پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 240 |