پاورقی : . 1 العقد الفريد ، ج 2 ص . 389
اسلامی و ثقافت اسلامی است ، يعنی همينطور كه از يك طرف فتوحات تازه
میشود ، بايد به موازات آن ، فرهنگ و ثقافت اسلامی هم توسعه پيدا كند ،
مردمی كه به اسلام میگروند و حتی آنها كه مجذوب اسلام میشوند ، اصول و
حقايق و اهداف اسلام ، پوسته و هسته اسلام ، همه اينها را بفهمند و
بشناسند . ولی در اثر اين غفلتی كه در زمان خلفا صورت گرفت يكی از
پديدههای اجتماعی كه در دنيای اسلامی رخ داد اين بود كه طبقهای در اجتماع
اسلامی پيدا شد كه به اسلام علاقمند بود ، به اسلام مؤمن و معتقد بود اما فقط
ظاهر اسلام را میشناخت ، با روح اسلام آشنا نبود ، طبقها ی كه هر چه فشار
میآورد فقط روی مثلا نماز خواندن بود نه روی معرفت ، نه روی شناسائی
اهداف اسلامی . يك طبقه مقدس ماب و متنسك و زاهد مسلك در دنيای اسلام
به وجود آمد كه پيشانيهای اينها از كثرت سجود پينه بسته بود ، كف دستها
و سر زانوهای اينها از بس كه در روی زمينها ( نه در روی فرشها ) سرها را
به سجده گذاشته بودند و دستها و زانوها را روی خاكها و شنها قرار داده
بودند و سجدههای بسيار طولانی - يك ساعته و دو ساعته و پنج ساعته - كرده
بودند پينه بسته بود . وقتی كه علی ( ع ) ابن عباس را فرستاد سراغ اينها
هنگامی كه همينها عليه علی ( ع ) طغيان و شورش كرده بودند ، وقتی كه آمد
خبر آورد ، اينجور توضيح داد : " لهم جباه قرحته لطول السجود " ( 1 )
گفت : پيشانيهايشان از كثرت سجده مجروح شده است " وايد كثفنات الابل
" دستهايی كه مثل زانوی شتر پينه بسته است " عليهم قمص مرحضة "
لباسهای كهنه زاهد مابانه به تن دارند " و هم مشمرون " از همه بالاتر
پاورقی : . 1 العقد الفريد ، ج 2 ص . 389 |